پایگاه خبری عامرنیوز :سید محمد مهدی الوانی: وقتی کتاب ” صدارت ناصری ” را می نوشتم بیشتر تمرکز ذهنی ام روی این بود که جامعه به عنوان یک نهاد اجتماعی چرا تحت تاثیر مستقیم و آنی امیرکبیر به عنوان صدراعظم قدرتمند ایران قرار نگرفت.
امروز از این منظر به داستان امیرکبیر بنگریم که وی از یک سو سلطنت را به عنوان نهاد حاکمیت و از سوی دیگر مردم را به عنوان یک نهاد اجتماعی در برنامه های تغییرات خود و یا همان اصلاحات قرار داد .
این نگاه که بایست اصلاحات فراگیر باشد، هم به میزان کیفیت و هم به مقدار کمیت از نگاه بلند امیر سرمنشاء می گیرد، چیزی که امروز ما در جامعه‌ی خود به عنوان جامعه شهری و یا جامعه کشوری آن را نمی بینیم، یک عده در قالب حاکمیت دم از اصلاحات و تغییرات می زنند و از سوی دیگر در جامعه هم یک عده بانگ از تغییر دارند، چه جالب که هر گروه نیز بر این مورد تائید دارند که امیرکبیر مصلح است .
در تغییرات اجتماعی؛ جامعه نگری و جامع نگری را بایست در نظر داشت ، نه جامعه به تنهایی و نه جامع بودن به تنهایی خواهد توانست نتایج تغییرات اجتماعی و یا اصلاحات اجتماعی را معین و تامین کند .
امیرکبیر کیست ، کتاب های متعددی در زمان های مختلف در پی معرفی و برداشت از زندگی و شخصیت این بزرگمرد بوده اند ولی آنچه را که به نظر می رسد امروز بیش از هر روز بایست مورد توجه قرار داد جامع بودن عملکرد ایشان و از آن مهمتر که امیر این اعتقاد را به صورت عملی نشان می دهد که میزان فرصت اندک زمانی خود را برای این تغییرات درک نموده است، عدم وابستگی به بیگانگان ، تغییرات اساسی در نظام سلطنت و ایجاد تغییرات پایه ای در جامعه به واقع نشان از دور اندیشی و آگاهی ایشان است .
یکی از مهمترین اقدامات امیر؛ شبکه سازی بر پایه اعتقاد به هدف بود، یعنی گزینش، نظارت و اجرای برنامه هایی که به آن اعتقاد وجود دارد، این مهم را هنوز در جامعه خود هرگاه به کار بسته ایم نتیجه گرفته ایم و برعکس آن چیزی جز شکست و زیان نبوده است .
آن چه از آن نگارنده می توان برداشت کرد؛ توان و اعتقاد ایشان به قدرت برنامه ریزی و مدیریت است، چیزی که امروز بعد از گذر سال ها باز هم در جامعه آن را درک نمی کنیم و برای آن ارزشی قائل نیستم.
امیرکبیر در اراک به دنیا آمد، در تبریز رشد یافت و تجربه کرد، در تهران قدرت خود را به نهایت رساند، در میانه ی راه اصفهان و کاشان مورد خشم قرار گرفت، در میانه ی باغ زیبای فین شهید شد و در کربلای معلی آرام گرفت، یعنی امیر وابسته به مکان نیست ، یعنی تغییر وابسته به مکان نیست ، تغییر نیاز به درک موقعیت دارد .
امیرکبیر هرگز تحت الحمایه نبود و کسی را تحت الحمایه نکرد، بازرسی را قطع نکرد و نظارت را شفاف کرد، آزادی را ارزش داد و خون خود را در راه حق خواهی فدا کرد.
نگاه ما به امیر نباید به عنوان شخص باشد، بایست ایشان را به عنوان یک شخصیت ستود، به عنوان یک شخصیت مورد توجه قرار داد.
سرانجام امیرکبیر در روز ۲۰ دی ۱۲۳۰ در حمام فین کاشان به قتل رسید. رگ‌های دست و پاهایش را گشودند و پس از مدتی خون‌ریزی علی خان فراش به میر غضب اشاره‌ای کرد و …
راه امیرکبیر هرگز قطع نشد و خود امیر نیز بخشی از راهی بود که به آن اعتقاد داشت.